Bảo trì phòng ngừa là các hoạt động nhằm mục đích ngăn ngừa các sự cố và hỏng hóc có thể xảy ra trong doanh nghiệp. Bên trong loại bảo trì này bao gồm tới 5 danh mục bảo trì khác nhau, trong số đó là Bảo trì dựa trên điều kiện.
Bạn có thể tìm đọc lại những danh mục bảo trì cụ thể đã được SpeedMaint đề cập trong bài viết: Phân loại chi tiết về 9 loại bảo trì cụ thể hiện nay
Có một câu chuyện thú vị được kể lại như thế này: Hoạt động bảo trì đã xuất hiện từ khi người thượng cổ đầu tiên cảm thấy mệt mỏi với việc chế tạo một ngọn giáo mới cho mọi cuộc đi săn khác và tự nghĩ: “Mình cá là mình có thể làm gì đó để sử dụng cây giáo này trong một thời gian dài hơn”.
Thời điểm đó thì đã qua lâu, nhưng tư tưởng về việc “làm gì đó” để giúp duy trì công cụ hoạt động luôn hiệu quả và kéo dài tuổi thọ vẫn luôn là một trong những trăn trở của mọi doanh nghiệp. Và cũng vì đó mà những giải pháp công nghệ tiên tiến hiện nay luôn được cải tiến hàng ngày để nâng cao tính chủ động trong bảo trì, bảo dưỡng máy móc, công cụ. Các số liệu thống kê có thể phản ánh xu hướng này. Theo Markets and Markets, thị trường theo dõi tình trạng máy móc dự kiến sẽ tăng từ 2,38 tỷ đô la vào năm 2018 lên 3,5 tỷ đô la vào năm 2024.
Bảo trì dựa trên điều kiện có thể coi là một trong những phương pháp bảo trì đầu tiên ứng dụng sự tiến bộ của công nghệ vào công tác bảo dưỡng, chăm sóc máy móc, tài sản.
Bài viết dưới đây SpeedMaint sẽ chia sẻ cụ thể tới doanh nghiệp những kiến thức liên quan tới phương pháp bảo trì dựa trên điều kiện này, bao gồm:
>>> Xem thêm bài viết: Phương Pháp Lập Và Triển Khai Một Kế Hoạch Bảo Trì Phòng Ngừa Hiệu Quả
Bảo trì dựa trên điều kiện (CBM – Condition Based Maintenance) là một phương pháp bảo trì mà trong đó các hoạt động bảo trì được thực hiện tùy thuộc vào tình trạng hiện tại của từng loại tài sản. Tình trạng đó sẽ được kiểm định thông qua:
Dữ liệu thu thập bằng các phương pháp nêu trên cho phép doanh nghiệp biết thời điểm mà thiết bị, hoặc một phụ tùng nào đó của thiết bị có thể gặp lỗi. Từ đó doanh nghiệp lên kế hoạch bảo trì ngay trước khi điều đó xảy ra.
Ví dụ: Doanh nghiệp có thể lắp đặt một cảm biến đo độ rung của một bộ phận nào đó bên trong thiết bị quay. Theo thời gian, phần chuyển động đó bị thoái hóa và bắt đầu rơi ra khỏi sự liên kết làm độ rung tăng lên. Ngay khi độ rung vượt qua giới hạn, cảm biến đã được lắp đặt lập tức nhận ra vấn đề và cảnh báo đội ngũ bảo trì để lên kế hoạch thay thế kịp thời.
Có rất nhiều nhầm lẫn về sự khác biệt giữa CBM và bảo trì dự đoán. Nhiều người cho rằng Bảo trì dựa trên điều kiện và Bảo trì dự đoán là một trong khi thực tế không phải như vậy. Dù có nhiều điểm tương đồng thì đây vẫn là hai loại hình bảo trì khác nhau.
Cụ thể cho sự khác nhau này, doanh nghiệp có thể đọc trong bài viết: Sự khác biệt giữa Bảo trì dự đoán và Bảo trì dựa trên điều kiện
Mục tiêu chính của bảo trì dựa trên điều kiện là giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn lực bảo trì bằng cách chỉ thực hiện công việc bảo trì khi cần thiết. Tuy nhiên, dự đoán chính xác khi nào xảy ra sự cố không phải lúc nào cũng là công việc đơn giản. Chính vì thế mà bản thân phương pháp bảo trì này cũng có những ưu – nhược điểm riêng mà ta sẽ thảo luận ở phần sau của bài viết.
Trước khi tiếp tục việc “bóc trần” những ưu – nhược điểm của CBM, SpeedMaint sẽ chia sẻ những công việc cụ thể trong phương pháp Bảo trì này:
Để thực hiện bảo trì một cách chủ động, người vận hành nên biết tình trạng của máy tại bất kỳ thời điểm nào. Do đó, họ cần biết điều gì đang xảy ra và sử dụng thông tin đó để xác định thời điểm cần can thiệp. Theo dõi tình trạng chính là cách để họ biết điều gì đang xảy ra.
Còn giám sát tình trạng là quá trình thiết lập trạng thái (tình trạng) của tài sản, thiết bị, máy móc bằng cách theo dõi các thông số hoạt động cụ thể. Điều này nhằm mục đích xác định những thay đổi hoặc sai lệch đáng kể, thường là dấu hiệu của một lỗi đang dần tiến đến thành sự cố.
Tuy nhiên, để thực hiện theo dõi như vậy cần phải thực hiện các phép đo trong khoảng thời gian đều đặn. Các phép đo này được gọi là “phép đo tình trạng” và rất cần thiết để xác định tình trạng của (các) tài sản đang được giám sát.
Việc thu thập và phân tích các phép đo này trong Bảo trì có điều kiện sẽ cho thấy phép chẩn đoán chính xác trạng thái của thiết bị. Từ đó, đội ngũ kỹ thuật bảo trì có thể lập kế hoạch các hành động bảo trì thích hợp để ngăn ngừa hỏng hóc và đảm bảo tính khả dụng liên tục của thiết bị, máy móc.
Các phép đo tạo cơ sở cho việc giám sát, điều kiện hoạt động của thiết bị có được nhờ các hoạt động thu thập dữ liệu. Các phép đo tình trạng này có thể được thu thập theo cách không liên tục hoặc theo từng khoảng thời gian bằng cách sử dụng đầu dò, cảm biến và các công cụ giám sát tình trạng khác nhau (dụng cụ cầm tay).
>>> Xem thêm bài viết: Tầm Quan Trọng Của Việc Bảo Trì Tài Sản Trong Doanh Nghiệp
Các kỹ thuật giám sát tình trạng thông thường đang được áp dụng:
Phân tích độ rung là kỹ thuật giám sát được sử dụng phổ biến nhất đối với thiết bị quay (ví dụ: máy nén, máy bơm ly tâm, động cơ). Cảm biến rung được lắp đặt theo dõi chuyển động dọc trục, dọc hoặc ngang và gửi thông báo khi nó trở nên quá mức.
Phân tích chất bôi trơn (dầu) là một kỹ thuật không xâm nhập có thể tiết lộ tình trạng bên trong của máy móc. Kỹ thuật này hoạt động bằng cách phân tích số lượng và kích thước của các hạt (mảnh vụn) như sắt, silic, nhôm silicat,…trong các mẫu dầu thu thập được để xác định độ hao mòn của máy móc, thiết bị.
Lượng bức xạ do một vật thể phát ra tăng theo nhiệt độ. Điều này không thể nhìn thấy bằng mắt thường nhưng camera hồng ngoại lại có thể phát hiện dễ dàng và nhanh chóng. Các camera này liên tục theo dõi các bất thường về nhiệt độ trong thiết bị được cung cấp năng lượng.
Thiết bị hoạt động sai tạo ra âm thanh mà cảm biến siêu âm có thể phát hiện. Kỹ thuật này có thể áp dụng cho nhiều loại máy móc, từ thiết bị tốc độ cao và tốc độ chậm cho đến các tình huống chất lỏng áp suất cao. Thiết bị cảm biết sẽ nhanh chóng cảnh báo cho người vận hành về các vấn đề sâu dưới bề mặt, không trực tiếp xuất hiện hay chưa gây ảnh hưởng đến tổng thể máy móc.
Bên cạnh đó, đội ngũ cũng có thể sử dụng các kỹ thuật khác như giám sát ăn mòn, phân tích dòng điện động cơ, kiểm tra trực quan,…
Mặc dù theo dõi tình trạng máy móc, thiết bị đóng vai trò quan trọng trong chương trình bảo trì, nhiều doanh nghiệp lại thường vội vàng hoặc quá hời hợt trong công tác này, dẫn đến những hậu quả trong hệ thống tổng thể.
Chính vì thế, phần này vừa nêu rõ một số điểm chính cần phải có để áp dụng CBM, tầm quan trọng của việc theo dõi và xây dựng phương pháp bảo trì mang tính chiến lược, thay vì hỗn loạn và nghiệp dư.
Các câu hỏi sơ bộ để chọn giải pháp giám sát tình trạng
Với nhiều giải pháp giám sát tình trạng hiện có, điều quan trọng là phải hiểu nhu cầu của doanh nghiệp, sau đó là khả năng và hạn chế của các giải pháp này, trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Vì thế, doanh nghiệp hãy xem xét những điều sau trước tiên:
Chế độ lỗi là một nguyên nhân cụ thể gây ra lỗi hoặc một trong những nguyên nhân có thể khiến hệ thống bị lỗi. Thiết bị càng phức tạp thì càng có nhiều chế độ hỏng hóc.
Hiểu được các chế độ lỗi này và tác động của chúng sẽ giúp đội kỹ thuật xác định và áp dụng giải pháp giám sát tình trạng phù hợp, đây là một khía cạnh quan trọng của công tác cải thiện độ tin cậy của thiết bị.
Các phương pháp phân tích nguyên nhân gây lỗi và giúp doanh nghiệp hiểu được tần suất và tác động của chúng. Một trong những phương pháp này là Phương thức Hiệu ứng và chế độ thất bại (FMEA) và Phân tích Mức độ nghiêm trọng (FMECA) . Đối với mỗi tài sản, các chế độ lỗi và ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống được tính toán và ghi lại trước khi tạo FMECA đầy đủ.
Để tìm hiểu trên về 2 phương pháp trên, doanh nghiệp có thể đọc: Khái niệm và sự khác biệt giữa FMEA và FMECA trong sản xuất
Với những tiến bộ liên tục trong cách sử dụng dữ liệu, việc các kênh dữ liệu được kết nối và giao tiếp hiệu quả, mức độ gián đoạn ở mức tối thiểu ngày càng trở nên quan trọng hơn với doanh nghiệp.
Các kênh/phần mềm dữ liệu phổ biến hiện nay bao gồm: Hoạch định Nguồn lực Doanh nghiệp (ERP), Hệ thống Quản lý Bảo trì bằng Máy tính (CMMS), Các công cụ Internet of Things (IoT),…
Dù trong trường hợp nào, luồng dữ liệu từ các cảm biến giám sát phải hoạt động với các hệ thống khác đã có sẵn nếu doanh nghiệp muốn tận dụng tối đa giá trị của việc Bảo trì dựa trên điều kiện.
Một số cảm biến và giải pháp giám sát tình trạng dễ thực hiện hơn những giải pháp khác. Doanh nghiệp cần hiểu hoàn toàn phạm vi các nguồn lực cần thiết để thực hiện một giải pháp giám sát tình trạng cụ thể.
Cân nhắc thời gian, công sức và nguồn lực cần thiết để thực hiện, tùy thuộc vào:
Trước khi áp dụng một giải pháp cụ thể, hãy xem xét mức độ tin cậy của các cảnh báo được tạo.
“Dương tính giả” không phải là hiếm trong các cài đặt giám sát điều kiện và chúng là lý do tại sao doanh nghiệp quyết định từ bỏ quy trình sau khi thực hiện. Nếu các kỹ thuật viên liên tục được gọi để khắc phục các “lỗi” không có thực, phương pháp này chứng tỏ không phù hợp với doanh nghiệp đó.
Do đó, hãy kiểm tra hồ sơ về tỷ lệ “dương tính thật” so với “dương tính giả” từ nhà cung cấp giải pháp doanh nghiệp đang thử nghiệm. Điều này sẽ giúp nhà quản lý xác định các “Dương tính giả” này có khả năng giảm đi theo thời gian thích ứng với hệ thống của mình hay không? Nếu không, dừng việc áp dụng ngay!
Dưới đây SpeedMaint sẽ tiếp tục chia sẻ tới doanh nghiệp các bước cần thiết để thiết lập chương trình Bảo trì dựa trên điều kiện:
Nếu như muốn ứng dụng chiến lược bảo trì CBM, doanh nghiệp nên lựa chọn tập trung vào các loại tài sản, máy móc thiết bị:
Cách tốt nhất để làm điều này là thực hiện phân tích RCM và tập trung vào các chế độ lỗi có thể được quản lý bằng cách sử dụng các chiến lược CBM.
Doanh nghiệp cần chọn các giải pháp phù hợp cho các chế độ hỏng hóc đã xác định ở bước 2.
Doanh nghiệp cần xác định các giới hạn điều kiện để hệ thống cảnh báo khi máy móc, thiết bị được giám sát bắt đầu xuống cấp. Các giới hạn này phải được thiết lập theo mức độ mà đội ngũ kỹ thuật đảm bảo được đủ thời gian để thực hiện và khắc phục.
Thực hiện bất kỳ chương trình bảo trì nào đều yêu cầu doanh nghiệp xác định:
Việc thu thập và ghi lại các phép đo nên nằm ở trung tâm và ưu tiên hàng đầu trong kế hoạch thiết lập của doanh nghiệp.
Phân tích dữ liệu đến từ các cảm biến và kiểm tra để xây dựng xu hướng bảo trì phù hợp cũng như lên lịch công việc cụ thể cho đội ngũ kỹ thuật.
>>> Xem thêm bài viết: Phần mềm quản lý bảo trì thiết bị thời đại chuyển đổi số 4.0
Các chiến lược bảo trì chủ động đều mang lại những lợi thế ưu việt và CBM không phải là ngoại lệ. Dưới đây là một số lợi ích đáng chú ý của việc sử dụng bảo trì dựa trên điều kiện:
Tuy nhiên, đây vẫn là một phương pháp bảo trì có những hạn chế nhất định.Việc biết chính xác khi nào cần thực hiện các hoạt động bảo trì không thể chỉ dựa vào việc kiểm tra trực quan. Đó là lý do tại sao CBM sử dụng dữ liệu thu thập từ nhiều cảm biến mua và lắp đặt bên ngoài.
Ngoài ra, đội ngũ kỹ thuật cần được đào tạo để học cách phân tích và diễn giải tất cả các dữ liệu được đưa vào (và hành động theo đó). Dưới đây là danh sách chi tiết hơn về những thách thức đi kèm với CBM:
Tương tự như với bảo trì dự đoán, việc triển khai thành công CBM sẽ giảm chi phí bảo trì trong dài hạn, nhưng trước tiên doanh nghiệp cần phải có khả năng đối phó với chi phí trả trước khá cao cho việc triển khai ban đầu.
Nếu bạn đã đọc bài viết này một cách cẩn thận, bạn đã phải nắm bắt được những gì bạn cần phải có để áp dụng thành công bảo trì dựa trên điều kiện làm phương pháp tiếp cận để bảo trì chủ động.
Tuy nhiên bài viết vẫn sẽ tổng hợp lại danh sách những điều cần phải có trước khi bắt đầu dựa vào bảo trì dựa trên điều kiện trong doanh nghiệp:
Nhìn thì có vẻ như rất nhiều công việc, nhưng chỉ là bước sơ khởi thôi. Nếu chuẩn bị đầy đủ, doanh nghiệp sẽ nhận được một chiến lược tổng thể, dài hạn và tối ưu hoá cao cho công tác bảo trì thiết bị, máy móc.
Nếu điều này có vẻ quá phức tạp và tốn kém, bạn luôn có thể bắt đầu bằng cách thực hiện bảo trì phòng ngừa. Việc chuyển đổi từ bảo trì phản ứng sang bảo trì phòng ngừa khá tiết kiệm và ít phức tạp hơn, nhưng phương pháp này vẫn có thể mang lại cho doanh nghiệp những lợi ích tương đương.
>>> Xem thêm bài viết: Phương Pháp Lập Và Triển Khai Một Kế Hoạch Bảo Trì Phòng Ngừa Hiệu Quả
Vừa qua, Bệnh viện Nhân dân Gia Định phối hợp cùng SpeedMaint thực hiện đào…
Khi nói đến việc vận hành một doanh nghiệp sản xuất trơn tru, việc bảo…
Ngành công nghiệp điện và năng lượng là một trong những ngành thiết yếu trong…
Nếu bạn đang mệt mỏi khi thấy tài sản của mình ngày càng mất giá…
Hiệu suất tổng thể thiết bị OEE là một chuẩn mực và cũng là cơ…
Gas South cùng SpeedMaint khởi động Dự án “Phần mềm Quản lý Kỹ thuật –…
This website uses cookies.