Tiêu chuẩn ISO 55001 về quản lý tài sản và bảo trì máy móc

Các công ty được kỳ vọng sẽ quản lý chặt chẽ và chủ động với các tài sản của mình trong suốt vòng đời của chúng. Từ máy móc, đến thiết bị, tài sản phải được bảo vệ để duy trì giá trị và đảm bảo sự tin tưởng của khách hàng và an toàn cho nhân viên. Để giúp các doanh nghiệp bảo vệ tốt tài sản của mình, SpeedMaint giới thiệu tiêu chuẩn ISO 55001, một tiêu chuẩn quản lý tài sản được công nhận trên toàn thế giới. Với ISO 55001, bạn có thể đặt ra các ưu tiên cho việc quản lý tài sản để cân bằng giữa hiệu quả chi phí và rủi ro, đồng thời đưa văn hóa cải tiến liên tục vào toàn bộ tổ chức của mình.

I. ISO 55001 là gì?

Một bộ tiêu chuẩn quốc tế mới đã được tạo ra để đưa ra hướng dẫn dựa trên thực hành tốt nhất về quản lý tài sản. ISO 55001 tập trung vào việc giúp bạn phát triển một hệ thống quản lý vòng đời tài sản một cách chủ động. Điều này hỗ trợ tối ưu hóa tài sản và giảm tổng chi phí sở hữu đồng thời giúp bạn đáp ứng các yêu cầu về hiệu suất và an toàn cần thiết.

ISO 55001 dựa trên các nguyên tắc cốt lõi như: định hướng giá trị, lãnh đạo cam kết, sự tham gia của người lao động, quản lý rủi ro, ra quyết định dựa trên bằng chứng, và cải tiến liên tục.

II. Cấu trúc và nội dung chính của tiêu chuẩn ISO 55001

Tổng quan cấu trúc ISO 55001

Tiêu chuẩn ISO 55001 được xây dựng dựa theo cấu trúc HLS (High Level Structure) của ISO, gồm 10 điều khoản chính, trong đó tập trung vào các phần:

Điều 4: Bối cảnh tổ chức — Xác định nhu cầu và mong đợi của các bên liên quan.
Điều 5: Lãnh đạo — Cam kết từ ban lãnh đạo, chính sách quản lý tài sản.
Điều 6: Lập kế hoạch — Đặt mục tiêu, lập kế hoạch quản lý tài sản.
Điều 7: Hỗ trợ — Nguồn lực, năng lực, nhận thức, giao tiếp.
Điều 8: Vận hành — Thực hiện các hoạt động bảo trì và quản lý tài sản.
Điều 9: Đánh giá hiệu suất — Giám sát, đo lường, phân tích.
Điều 10: Cải tiến — Xử lý sự không phù hợp và cải tiến hệ thống.

Các yêu cầu chính chi tiết

Chính sách quản lý tài sản: Được ban lãnh đạo cam kết, phản ánh mục tiêu chiến lược doanh nghiệp.
Kế hoạch quản lý tài sản: Bao gồm phân tích rủi ro, đánh giá điều kiện tài sản, xác định nguồn lực và đo lường hiệu suất.
Thực thi và vận hành: Bao gồm các quy trình bảo trì máy móc, giám sát trạng thái tài sản, và quản lý rủi ro.
Đánh giá và cải tiến: Thường xuyên theo dõi hiệu quả, thực hiện đánh giá nội bộ và có các biện pháp cải tiến liên tục.

III. Tiêu chuẩn ISO 55001 trong bảo trì máy móc

Vai trò của ISO 55001 trong quy trình bảo trì

ISO 55001 đặt nền tảng cho việc bảo trì máy móc theo hướng chiến lược, không còn chỉ là hoạt động sửa chữa khi hư hỏng mà trở thành quy trình được lập kế hoạch bài bản, dựa trên dữ liệu, nhằm tối đa hóa tuổi thọ và hiệu quả vận hành của máy móc.

Các phương pháp bảo trì tiêu chuẩn theo ISO 55001:

Bảo trì phòng ngừa: Được lên kế hoạch định kỳ nhằm tránh sự cố và giảm hư hỏng bất ngờ.
Bảo trì sửa chữa: Xử lý sự cố phát sinh trong quá trình vận hành.
Bảo trì dự đoán: Sử dụng công nghệ tiên tiến như cảm biến, phân tích dữ liệu để dự đoán và ngăn ngừa sự cố trước khi xảy ra.

Lợi ích khi áp dụng ISO 55001 trong bảo trì máy móc:

Giảm thiểu sự cố và thời gian dừng máy không kế hoạch.
Tối ưu chi phí bảo trì và vận hành.
Tăng tuổi thọ của máy móc, thiết bị.
Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Tăng cường sự hài lòng của khách hàng và cải thiện lợi thế cạnh tranh.

IV. Lợi ích của ISO 55001 là gì?

Việc kiểm tra hệ thống quản lý tài sản của bạn có hoạt động hay không là rất quan trọng. Chứng nhận ISO 55001 của bên thứ ba độc lập xác minh hệ thống quản lý tài sản của bạn đang hoạt động như thế nào và chứng minh công việc của bạn trong việc áp dụng các nguyên tắc quản lý hiệu quả trong tổ chức.

Kết quả là, bạn có thể:

Xây dựng lòng tin vào hiệu suất của hệ thống quản lý cả bên trong và bên ngoài bằng cách áp dụng các nguyên tắc quản lý tài sản hiệu quả trong tổ chức.
Áp dụng phương pháp tiếp cận có cấu trúc để liên tục cải tiến quy trình và biết tập trung nỗ lực vào đâu.
Có được lợi thế cạnh tranh đáng kể bằng cách đáp ứng mọi yêu cầu kinh doanh về chứng nhận hệ thống quản lý từ khách hàng, nhà cung cấp và nhà thầu phụ để tiến hành kinh doanh với họ.

V. Các bước triển khai ISO 55001 cho doanh nghiệp

Bước 1: Đánh giá hiện trạng: Phân tích hệ thống quản lý tài sản hiện có, đánh giá trạng thái máy móc, nhận diện các điểm yếu, rủi ro.

Bước 2: Xây dựng chính sách và mục tiêu: Lãnh đạo doanh nghiệp cần xác định tầm nhìn, chính sách quản lý tài sản phù hợp với chiến lược phát triển.

Bước 3: Thiết lập hệ thống quản lý tài sản: Thiết lập các quy trình, hướng dẫn, phân bổ trách nhiệm, chuẩn bị công cụ quản lý như phần mềm SpeedMaint CMMS.

Bước 4: Huấn luyện và đào tạo: Tăng cường năng lực cho nhân viên về kiến thức ISO 55001, kỹ năng bảo trì, sử dụng công nghệ hỗ trợ.

Bước 5: Kiểm tra, đánh giá và cải tiến: Thực hiện các cuộc đánh giá nội bộ, giám sát hiệu quả và liên tục cải tiến hệ thống quản lý.

Bước 6: Chuẩn bị chứng nhận: Hợp tác với tổ chức chứng nhận để hoàn thiện hồ sơ, kiểm tra, và đạt chứng nhận ISO 55001.

>>Xem thêm: Bảo trì thiết bị y tế – Giải pháp quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 13485

VI. Các công cụ hỗ trợ quản lý tài sản và bảo trì theo ISO 55001

Phần mềm CMMS

CMMS là công cụ phổ biến nhất được áp dụng để quản lý các hoạt động bảo trì theo tiêu chuẩn ISO 55001. Phần mềm này giúp:

Lập kế hoạch và theo dõi bảo trì định kỳ: CMMS cho phép doanh nghiệp lên lịch bảo trì phòng ngừa tối ưu theo chu kỳ hoặc điều kiện thực tế của máy móc.
Quản lý yêu cầu bảo trì: Nhân viên có thể tạo, gán và theo dõi các yêu cầu sửa chữa, bảo dưỡng nhanh chóng.
Lưu trữ lịch sử bảo trì và hồ sơ tài sản: Mọi hoạt động bảo trì, thay thế linh kiện, kiểm tra… đều được ghi nhận chi tiết, giúp phân tích và ra quyết định chính xác.
Báo cáo và phân tích dữ liệu: CMMS tổng hợp các số liệu về hiệu suất thiết bị, tần suất sự cố, chi phí bảo trì… giúp nhà quản lý đánh giá và tối ưu hóa quy trình.
Quản lý tồn kho vật tư phụ tùng: Giúp đảm bảo linh kiện thay thế luôn sẵn sàng khi cần.

Phân tích dữ liệu và IoT

ISO 55001 khuyến khích ứng dụng công nghệ tiên tiến để thực hiện bảo trì dự đoán. Công nghệ IoT đóng vai trò quan trọng trong việc:

Thu thập dữ liệu thời gian thực về tình trạng hoạt động của máy móc: Nhiệt độ, rung động, áp suất, môi trường vận hành…
Phân tích dữ liệu thông qua AI và Machine Learning: Dự đoán trước các dấu hiệu hư hỏng hoặc hao mòn.
Giảm thiểu sự cố đột ngột: Nhờ có cảnh báo sớm, doanh nghiệp chủ động lên kế hoạch bảo trì.
Kết nối với hệ thống CMMS: Tự động tạo yêu cầu bảo trì và cập nhật trạng thái thiết bị.

Việc ứng dụng IoT không chỉ giúp nâng cao hiệu quả bảo trì mà còn tối ưu hóa nguồn lực và giảm chi phí vận hành.

VII. Kết luận

ISO 55001 không chỉ đơn thuần là một tiêu chuẩn quản lý tài sản, mà còn là một công cụ chiến lược giúp doanh nghiệp tạo ra giá trị tối đa từ tài sản, đặc biệt trong lĩnh vực bảo trì máy móc. Việc áp dụng tiêu chuẩn này giúp giảm chi phí, nâng cao năng suất, tăng tuổi thọ thiết bị và cải thiện lợi thế cạnh tranh.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp quản lý tài sản toàn diện và bền vững, phần mềm SpeedMaint CMMS kết hợp IoT chính là lựa chọn phù hợp để bắt đầu cải tiến và phát triển doanh nghiệp một cách bài bản, hiệu quả.